Gaziantep Üniversitesi Ömer Asım Aksoy Konferans Salonu’nda, Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Eşref Yüksel tarafından, “Genetik Kopyalama” adlı konferans verildi.
Canlıları cansızlardan ayıran en önemli farkın üreme olduğunu söyleyen Prof. Dr. Eşref Yüksel, üreme olayının temelinde yatan amacın erkek ve dişide ayrı ayrı bulunan türe ait özelliklerin yavruya geçmesi olduğunu kaydetti.
Prof. Dr. Yüksel, “Canlılar üreme ile kendine benzer canlıları meydana getirmektedir. Böylece hem neslin bozulmadan devamı sağlanmakta hem de her nesilde aynı türe ait yeni çeşitler meydana gelmektedir. Temelde, her ferdin türüne ait özelliklerin moleküler şifre şeklinde kodlandığı, iki iplikten yapılmış DNA zincirinin taşıdığı bilginin kopyalanmasına dayanır” şeklinde konuştu.
Dünyanın ilk kopya memelisinin 1997 yılında İskoçya’da yapıldığını vurgulayan Yüksel, “Dr. Wilmut ve arkadaşları dişi bir koyundan kopyaladıkları Dolly adlı kuzunun doğduğunu açıklamışlardı. Dolly, klonlama teknolojisi ile dünya gündemine bomba gibi düşmüştü. Dolly örneğinde klonlamayı kısaca yetişkin bir canlıdan alınan herhangi bir bedensel hücrenin kullanılmasıyla, canlının genetik ikizinin meydana getirilmesi olarak tanımlanabilir. Kullanılan klonlama yöntemi bedensel hücre çekirdek transferi olarak adlandırılmaktadır” ifadesinde bulundu.
Klon kelimesini ana hücreden bölünerek oluşan hücreler dizisi veya tek bir atadan aseksüel yol ile çoğaltılmış hücre grubu olarak tanımlayan Yüksel, “Klonlama, genetik olarak aynı olan bir grup bireyin eşeysiz üreme yoluyla aynı anne babadan ayrılmasıdır. Ya da aynı olan bir grup hücre orijinal bir hücreden mitoz bölünme yoluyla meydana gelir. Hücre yeniden kromozom setini meydana getirir ve iki yavru hücreye bölünür. Böylece vücudumuzda ölen hücreler yerine yenileri meydana gelir. Dolayısıyla mitoz bölünme ile oluşan hücreler birer klon olarak tanımlanabilir” diye konuştu.
1999 yılında Paris’te 19 Avrupa ülkesinin insanın genetik olarak kopyalanmasını yasaklayan sözleşme imzalandığını vurgulayan Yüksel, klonlamanın üreme amaçlı yapıldığını kaydetti. Yüksel, “İnsanın kopyalanamayacağını düşünüyorum. Çünkü insan vücudu çok kompleksli bir yapıya sahiptir” şeklinde konuştu.
Soyu tükenmekte olan canlılar üzerinde de klonlama açısından çalışmalar yapıldığını söyleyen Yüksel, bu tür çalışmaların olumlu sonuçlar verdiğini belirtti. Yüksel, “İnsan dâhil tüm canlılarda tedavi etmek amacıyla çalışmalar yapılıyor. Alzheimer, parkinson, kanser gibi hastalıkların ne yazık ki tedavisi yok. Bunların tek çaresi ya ilaçlarla hastalık seyrini hafifletmek ya da kök hücre nakli ile tedavi etmek. Klonlamanın buradaki amacı kök hücresi elde etmektir”
Konferans sonunda, Prof. Dr. Eşref Yüksel’e Üniversitemiz Rektör Danışmanı Prof. Dr. Mehmet Özaslan tarafından hediye takdim edildi.
